"Чихний чимэг болсон аялгуу сайхан монгол хэл, Чин зоригт өвгөд дээдсийн минь өв их эрдэнэ." 
- Б.Ринчен

    • 1
    2022-03-09T20:40:39+08:00

    Анх хятадууд торгоны замаараа Испани хүрч наймаа хийдэг байсан бололтой. Тэр үед Испани мөнгөөр цутгасан зоосоор төлбөрөө хийдэг байсан (колони улсууд нь бас адил) ба хятадууд тэндээс санаа авч өөрсдийн лууны дүрстэй, мөнгөн зоос гаргасан байх. Монголчууд ч Бээжинд очихдоо малын гаралтай бүтээгдэхүүнүүдээ мөнгөн зоосоор худалдаад торго, даалимба, даавуу, ногоон цайгаа аваад буцдаг байсан байх магадлалтай. Хятад, Монгол хоёр дараа нь Манжид эзлэгдэхэд мөнгөн зоос халагдаад зэс, цайр холилдсон, дундаа дөрвөлжин нүхтэй зоос хэрэглэдэг болсон гэж бодож байна. Гэхдээ дараа нь буцаад битүү мөнгөн цоос руугаа орсон байдаг. Эдгээр шалтгаануудаас мөнгийг (төлбөрийн хэрэгсэл) мөнгө гэж нэрлэдэг болсон байж таарна.

    Зоос үүсэхээс өмнө хүмүүс худалдаа хийхдээ бүтээгдэхүүнийг өөр бүтээгдэхүүнээр сольдог байсан гэдэг. Зарим үед давс, будаа мөнгийг орлож байсан байна. Тэгээд алт төлбөрийн найдвартай хэрэгсэл болж гарч ирсэн. Дараа нь зоос, цаасан мөнгө, одоо банкны картаар тоо шилжүүлээд гүйцээ. Яагаад бараа нь зүгээр тоо болоод хувирчихаж байна гэхээр хэдийгээр тоо болсон байлаа ч түүний ард бараа, үйлчилгээ заавал байдаг гэсэн үг. Өөрөөр хэлбэл мөнгө бол бараа. Бараа, үйлчилгээгүйгээр мөнгө оршин тогтнохгүй. Аливаа улс барааны хомсдолд орвол мөнгө нь бас багасна, үгүй бол инфляци үүснэ. Тэгэхээр бүтээгдэхүүн байхгүй бол мөнгө хэнд ч хэрэггүй юм.

Хариулт үлдээх